Door Pieter Prins
De voorzieningen verdwijnen uit Stad, we zagen het onlangs nog toen de supermarkt haar deuren sloot. We maakten eerder een analyse van de problemen. We zagen dat de teruggang van voorzieningen op het platteland een brede Europese ontwikkeling is die o.a. samenhangt met marktwerking. Het wordt tijd om eens na te denken over mogelijke oplossingen.
Er zijn in de afgelopen tijd verschillende onderzoeken geweest naar mogelijkheden om plattelandsvoorzieningen in stand te houden. Als we die bekijken komen we grofweg vier opties tegen die het overwegen zeker waard zijn. De aloude dorpssuper is voorgoed verleden tijd, want een gewone supermarkt in het dorp is niet meer rendabel. In plaats daarvan echter blijkt de dorpstotaalwinkel levensvatbaarder. Dit concept stelt een winkel voor waarin diverse basisvoorzieningen zijn samengebracht.
Imago
Denk eens in: een zaak waarin je niet alleen terecht kunt voor de dagelijkse boodschappen, maar waar je ook dienstenbalies vind als een bankbalie, een postagentschap, een kopieerwinkel, een fotozaak of een stomerij. Daarnaast zijn er winkelvoorzieningen als een kleine drogisterij, een bloemist, een kadoshop en een kleine boekhandel. In de provincie Noord-Holland wordt momenteel gekeken naar mogelijkheden om dit concept in de dorpen van de Noordkop te gaan realiseren.
Een andere mogelijkheid is een warenmarkt, een voorziening die we op Stad op dinsdag, woensdag en donderdag aantreffen als we voor vis, groente, kaas en brood bij het Trefpunt terecht kunnen. Ook de rijdende winkel is een in ons dorp veelbesproken optie. De moeilijkheid hierbij is dat dergelijke winkels vaak een imagoprobleem hebben, en de exploitant moet brood zien in het verleggen van de route.
Depot
Tot nu toe kwamen alleen bekende concepten aan bod, zij het soms in iets gewijzigde vorm. We kunnen echter ook aan iets totaal anders denken, iets dat eigenlijk toch ook weer best voor de hand ligt: het internet. De eerder aangehaalde Kamer van Koophandel geeft aan dat dit nog onbekend terrein is maar wel veel mogelijkheden te bieden heeft. Denk bijvoorbeeld aan een website waarop lokale of regionale ondernemers hun waren aanbieden. Deze website wordt wekelijks bijgewerkt en biedt zo ook weekaanbiedingen. Mensen kunnen via internet bij lokale winkels bestellen, die vervolgens met een bezorgservice worden bezorgd. Bijvoorbeeld bij een depot in het dorp waar de waren kunnen worden afgehaald. Op die manier wordt het sociale element van de oude vertrouwde winkel weer in het dorp teruggebracht. Ook is er een mogelijkheid zoân internetwinkel te combineren met de rijdende winkel: men bestelt de goederen die vervolgens met de rijdende winkel worden meegenomen.
Het is al met al geen vergeefse moeite om na te denken over nieuwe voorzieningen, maar we mogen niet vergeten dat het verdwijnen van de oude voorzieningen voor een belangrijk deel te maken heeft met marktwerking. Zonder ondernemers die daadwerkelijk brood zien in het opstarten van een nieuwe voorziening loopt de weg dood. Desondanks is zoeken naar oplossingen zeker geboden, op basis van gedegen marktonderzoek en los van oude kaders en ideeën over winkels in dorpen. Een brede aanpak die het dorp en de gemeente overstijgt is van belang om met elkaar vruchtbaar te werken aan een gezonde toekomst voor Stad en het hele platteland van de provincie Zuid-Holland.